перец
перечный, перцевый
пылак пăрăç — сладкий пĕрец
хĕрлĕ пăрăç — красный перец (молотый и стручковый)
хура пăрăç — черный перец
хутаçлă пăрăç — стручковый перец
пăрăç савăчĕ — перечница
пăрăç хутаççи — стручок перца
яшка çине пăрăç яр — поперчить суп
◊
сарă пăрăç — горчица
(пы̆ры̆с'), брысь! так гонят кошку. || Кошка (детск. сл.). Нюш-к. См. пăрăс.
(пы̆ры̆с'), брус; полка. Нюш-к. Юрк. Унăн сулахай енне пăрăçран (от полки) чаршав караççĕ. Янтик. Атте! ку хăма пăрăç (= çӳлĕк, полка) тума пит лайăх. См. лаптак кашта.
(пŏрŏс'), перец. Сред. Юм. Пăрăç сахал тохнă тесе яшка çине пăрăç ярсан, тути лайăх тôхаймасан калаççĕ. Виçĕ пус. 20. Куркаланă вăл хăйăрлă çĕрте пĕр пăрăç пулакан сарă чечеклĕ курăк питĕ парка ӳснине.
«перец»; уйг. му(р)ч, узб., кирг. мурч, алт. В мырс, мирч, пырч, туркм., кумык., карач. бурч, казах., к. калп., ног. бурыш, башк. борос, башк. К бурс, тат. борыч «перец»; ср. калм. бурш; Мункачи сближает чув. пăрăç с санскритским марича (KSz. VI, 1905, 376—379). Чуваши заимствовали из русск. яз. (Едва ли есть основания для сближения с русск. перец: по фонетическому облику чув. пăрăç не выходит за пределы известных чувашко-тюркских звуковых соответствий, см. пăрçа. Тюрк. языками это слово заимствовано из ар. яз.; Абаев. ЭСЛ. I, 282; Ю. Немет. Специальные проблемы тюркского языкознания в Венгрии. ВЯ, 1963, 6, стр. 128. Прим. ред.)
Çавăн пекех пăхăр:
пăр-сăмса пăр-сăмсак ен пăр-сăмси енĕ пăр-хӳре « пăрăç » пăрăç хăми пăрăçлă пăрăçла пăрăçлаттар пăрăв